"Wel technisch alles ingeregeld, maar geen toegankelijke content? Alsof je een modern laboratorium aanlegt vol slimme snufjes, maar het licht vergeet aan te doen."
Eisen voor toegankelijke websites: zorg voor je IT, denk aan je content
Blog door Elke
Misschien heb je het al gelezen: op 23 september 2020 moeten alle (semi-)overheden in Nederland voldoen aan de moderne toegankelijkheidseisen voor websites en andere digitale informatie. Dat betekent dat mensen met een visuele, auditieve, cognitieve, spraak of fysieke beperking zich ook een weg door overheidswebsites kunnen banen. En dat ze de inhoud snappen. Natuurlijk denkt iedere slimme ondernemer direct: ook geen slecht idee voor mijn bedrijfswebsite. Zeker als je weet dat 25% van de Nederlandse bevolking een functiebeperking heeft. In dit blog meer over digitale toegankelijkheid en waarom je er nu al mee aan de slag moet.
Met nog een maand te gaan melden diverse media dat vooral gemeenten en aanverwante organisaties nog veel werk te verrichten hebben om aan de eisen van 23 september te voldoen. Onderzoek van Stuurlui wees in 2019 al uit dat bij de homepagina’s van alle 355 Nederlandse gemeenten slechts 83 websites (23%) voldoen aan de wetgeving omtrent digitale toegankelijkheid. Kort gezegd: een toegankelijke website blijkt een flinke opgave. Vooral als je bedenkt dat gemeenten er in 2008 al voor het eerst mee aan de slag gingen. Welke lessen kan het bedrijfsleven hier uit trekken?
4 lessen voor een toegankelijke website
Eerst vertel ik je graag over mijn goede vriend Dirk. Dirk is een nogal ondernemend type. Sociaal, slim. Op z’n 25e zet hij een succesvol industrial design studio op en ontwikkelt duurzame automatiseringsoplossingen met een sociale impact. Echt zo’n model-millennial, die zijn vrienden (mij inclusief) het idee geeft dat we maar wat aanklooien. Het feit dat Dirk slechtziend is (hij heeft retinitis pigmentosa), weerhoudt hem niet zijn dromen na te jagen. Wat hem wel tegenwerkt, is dat hij door zijn beperking veel websites niet kan bezoeken. Geen LinkedIn, of VI.nl. Maar ook geen websites van opdrachtgevers, potentiële klanten of partners. Online ballingschap, noemt hij het zelf.
Les 1 – Hallo, bedrijven van Nederland: you’re up next
Houd Dirk in je achterhoofd. Dat de Wet Digitale Overheid vooralsnog uitsluitend geldt voor digitale producten van (semi)overheden, betekent niet dat je als bedrijf achterover kan leunen. Ontwikkelingen die bij de overheid spelen, sijpelen veelal door naar het bedrijfsleven. Bij Voxx zien we dit ook. Bijvoorbeeld hoe in overheidsaanbestedingen eisen rondom informatiebeveiliging steeds verder worden aangescherpt. Hoe voor overheidsklussen tekstschrijven op B1-taalniveau inmiddels de norm is. Of de toegenomen wens voor toegankelijke jaarverslagen.
Met oog op digitale toegankelijkheid is er zelfs een duidelijke deadline. Zo zijn commerciële organisaties per 2025 verplicht om aan de richtlijnen voor toegankelijkheid te voldoen. Hoe en in hoeverre hierop zal worden gehandhaafd, valt nog te bezien. Maar iedereen die zijn diensten via een website aanbiedt, krijgt met de wetgeving te maken.
Les 2 – Voorlopers zijn duurlopers
Verplicht of niet, slim is het zeker om nu al in te zetten op digitale toegankelijkheid. Zo’n 4,5 miljoen mensen in Nederland hebben een beperking. Is je website niet digitaal toegankelijk, dan sluit je dus 25% van de bevolking uit als potentiële klant, lezer of werknemer. Maar ook mensen zonder een beperking zijn gebaat bij filmpjes met ondertiteling, een pdf met bladwijzers of een website met slim kleurgebruik.
Een toegankelijke website forceert je weer eens goed naar de inhoud van je teksten te kijken, en misschien wel een update van je positionering. Sommige gemeenten en overheden hebben de klus jarenlang vooruitgeschoven. Maar als bedrijf wil je toch niets liever dan je doelgroep vergroten? Bovendien verbetert het de klantbeleving, zorgen toegankelijke pagina’s voor zoekmachine-optimalisatie en is het ook nog eens goed voor je CSR (je maatschappelijke imago). Jij blij, Dirk blij.
Les 3 – Niet alleen IT, ook content
Digitale toegankelijkheid vooral een functionaliteiten feestje? Dan kom je van een koude content-kermis thuis. Een functionele, inclusieve SEO-website klinkt als een taak voor de ICT-afdeling. Maar al voldoe je aan de technische eisen, zonder toegankelijke content verdwaalt de bezoeker alsnog. Een beetje alsof je een modern laboratorium aanlegt vol slimme snufjes, maar het licht vergeet aan te doen. Cohesie tussen functionaliteit en content is dus essentieel, net zoals een goede samenwerking met de communicatieafdeling. Tenzij je van mening bent dat Gert van de ICT-afdeling (oude) websiteteksten inhoudelijk moet updaten naar B1 of C1-niveau.
Les 4: Ken je content
Een inkopper, maar hoe eerder je met een inventarisatie van de klus voor handen begint, hoe beter. Het stappenplan van DigiToegankelijk, een website van het ministerie van Binnenlandse Zaken, is ook voor bedrijven een goed startpunt. Om even in te zoomen op het produceren van toegankelijke content, met wat voor soort eisen moet je rekening houden?
Tekst
- Teksten zijn afgestemd op taalniveau en tone-of-voice van je persona/doelgroep
- Koppen en titels beschrijven duidelijk waar de tekst of paragraaf om gaat
- Teksten hebben een heldere opbouw en structuur
Afbeeldingen
- Bied een alternatief voor afbeeldingen, bijvoorbeeld tekstueel of spraak
- Zorg voor een adequate beschrijving: vertel wat je ziet of wat je doet
Video en geluid
- Voeg alternatieven toe voor bezoekers die de beelden en geluiden niet kunnen zien of horen, zoals een transcript, ondertiteling of gesproken tekst
Documenten (zoals PDF)
- Zorg voor een gestructureerde tekst met een duidelijke navigatie en leesvolgorde
- Bedenk alternatieven voor tabellen of grafieken
- Zorg dat links (URL’s) duidelijk zijn aangegeven
Tot slot: kansen voor iedere sector
Of je je nu in de bouw-, zorg-, overheids-, finance of noem-maar-op sector bevindt: ieder bedrijf doet er goed aan digitale toegankelijkheid als een kans te zien. Want naast Dirk heb ik ook nog niet verteld over mijn nicht Meike, die bij een IT consultancy bedrijf werkt en kleurenblind is. Of mijn vriend Bob, die dyslectisch is. En zo zijn er duizenden potentiële klanten, ook in de B2B, wiens online leven we net wat makkelijker kunnen maken.